Bạch Tuyết - Nguyễn Thị Bạch Tuyết (1945-20 .. )
Nghệ sĩ Bạch Tuyết tên thật là Nguyễn Thị Bạch Tuyết, sinh 24 tháng 12 năm 1945 tại làng Khánh Bình, Châu Ðốc, nay thuộc xã Khánh An, huyện An Phú, tỉnh An Giang. Từ thuở còn đi học đã bộc lộ năng khiếu ca, ngâm, thường được các thầy cô đưa lên trình diễn trong những đêm văn nghệ.
Mồ côi mẹ khi 9 tuổi vào năm 1955, và bắt đầu đi hát ở những nhà hàng ca nhạc bằng những bài tân nhạc như Nắng đẹp miền Nam, Làng tôi, Tiếng còi trong sương đêm...
Cũng như những bạn cùng lứa, Bạch Tuyết rất hâm mộ Thanh Nga. Trong một lần gặp gỡ, Thanh Nga nhận xét rằng Bạch Tuyết rất có khiếu hát cải lương, lời khích lệ đó là một trong những động lực đưa bà đến với nghiệp hát xướng.
Năm 1960, Bạch Tuyết vào học trường nội trú của các ma-sơ Công giáo, thời gian này, bà giao du học hỏi với nhiều nghệ sĩ, trong đó có soạn giả Điêu Huyền. Nhờ đó tên tuổi của Bạch Tuyết dần được xuất hiện trên các đài phát thanh, trên báo chí.
Điêu Huyền nhận bà làm con nuôi, cho gia nhập đoàn Kiên Giang, sự kiện này giúp đỡ Bạch Tuyết rất nhiều trong bước đường sau này.
Năm 1961, đoàn Kiên Giang diễn vở Lá thắm chỉ hồng, cô đào chính tới trễ, khiến Bạch Tuyết bất ngờ được giao vai cô lái đò Lệ Chi, diễn xuất của Bạch Tuyết khiến khán giả hết sức ngạc nhiên. Sau đó là vở Kiếp chồng chung, Suối mơ rền áo cưới... Bạch Tuyết được Út Trà Ôn mời về đoàn Thống Nhất, với vở Tiếng hát Muồng Tênh, tên tuổi Bạch Tuyết bắt đầu nổi tiếng từ đó.
Tuy đi hát, nhưng Bạch Tuyết lại rất thích đi học. Đang hát và nổi tiếng với Đoàn Thống Nhất, thì Bạch Tuyết nghỉ nửa năm để ôn thi Tú Tài. Sau này, Bạch Tuyết cũng nhiều lần đang hát thì nghỉ ngang như thế, để đi học.
Cuối năm 1962, Bạch Tuyết vào đoàn Bạch Vân. Năm sau được nhận giải Thanh Tâm cho diễn viên triển vọng.
Năm 1964, Bạch Tuyết về hát cho đoàn Dạ Lý Hương, với các soạn giả danh tiếng bấy giờ là Hà Triều - Hoa Phượng, tài năng của Bạch Tuyết càng được khẳng định. Năm sau, vở Tần Nương Thất đã mang lại cho Bạch Tuyết huy chương vàng giải Thanh Tâm cho nghệ sĩ xuất sắc.
Năm 1966, Hùng Cường gia nhập đoàn Dạ Lý Hương, cùng với Bạch Tuyết tạo thành 1 cặp đôi hoàn hảo trong mắt khán giả. Bạch Tuyết ở lại đoàn Dạ Lý Hương thêm 2 năm nữa.
Năm 1966, trong buổi lễ mừng chiến thắng của đội bóng tròn Việt Nam mang về nước huy chương vàng của giải vô địch túc cầu Đông Nam Á ở Merdeka, Malaysia.
Bạch Tuyết là một trong 24 nữ diễn viên trao vòng hoa chiến thắng cho đội bóng tròn Việt Nam.
Bạch Tuyết choàng vòng hoa cho cầu thủ Phạm Huỳnh Tam
Lang. Bốn mắt nhìn nhau, tiếng sét ái tình nổ ra từ đó. Cặp trai tài gái sắt đèo nhau trên chiếc vespa lượn quanh các phố phường Sàigòn, Chợ Lớn.
“Cải lương chi bảo” Bạch Tuyết và danh thủ Tam Lang quyết định đến hôn nhân.
Sau năm 1968 , tình hình chiến tranh lan rộng, Bạch Tuyết ngừng hát một thời gian. Đến năm 1971, cùng với Hùng Cường, lập gánh hát Hùng Cường - Bạch Tuyết, sau này đổi thành Đoàn ca kịch Bạch Tuyết, diễn các vở kinh điển như: Trăng Thề Vườn Thúy, Má Hồng Phận Bạc, Cung Thương sầu nguyệt hạ. Gánh hát này được rất đông người hâm mộ, tuy nhiên, do không biết cách quản lý, sau một thời gian đã ngưng hoạt động.
Năm 1974 hôn nhân Bạch Tuyết và Phạm Huỳnh Tam Lang tan vỡ. Lý do là Bạch Tuyết không sanh con. Cũng ngay trong năm nầy, Bạch Tuyết lập gia đình lần thứ hai với ông Charles Đức còn được gọi là Ba Đức, quốc tịch Pháp. Ông có đến 2 bằng Tiến sĩ kinh tế ở Pháp và Tiến sĩ luật học ở Hà Lan. Họ có một con trai tên Bảo Giang Valery Bauduin hiện sống và làm việc ở Hoa Kỳ.
Nhờ có chồng là Charles Đức khuyến khích, và có chí tiến thủ, Bạch Tuyết theo học Đại học, Năm 1985, 40 tuổi, Bạch Tuyết nhận được bằng Cử nhân Ngữ văn.
Năm 1988, được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú, cũng năm này Bạch Tuyết tốt nghiệp khoa đạo diễn ở Viện Hàn lâm Sân khấu và Điện ảnh tại Sofia.
Năm 1995, Bạch Tuyết bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ với đề tài "Sự thích nghi của nghệ thuật sân khấu dân tộc cổ truyền của các quốc gia Đông Nam Á", trở thành tiến sĩ nghệ thuật Cải lương đầu tiên của Việt Nam.
Bạch Tuyết có dịp diễn chung với những nghệ sĩ: Thanh Sang,
Bảo Quốc, Ngọc Giàu, Thanh Tuấn, Lệ Thủy, Diệp Lang, Minh Phụng, Hùng Cường, Út Bạch Lan, Thái Châu, Tấn Tài, Út Trà Ôn,... đã từng diễn chung với nhiều kép, nhưng người đóng chung với Bạch Tuyết để lại ấn tượng sâu sắc là Hùng Cường. Họ đã tạo nên cặp đôi "sóng thần" cực kỳ nổi tiếng vào thập niên 1960.
Bạch Tuyết đã thủ diễn các vai trong những tuồng cải lương như: Vai Thúy Kiều trong vở Kim Vân Kiều, vai Thái hậu Dương Vân Nga trong vở Thái hậu Dương Vân Nga, vai Lệ Chi trong vở Lá thắm chỉ hồng, vai Loan trong vở Đoạn tuyệt, vai Tuyền trong vở Mưa rừng, vai Hoa Mộc Lan trong vở Hoa Mộc Lan tùng chinh, vai cô Lựu trong vở Đời cô Lựu, vai Diệu trong vở Nửa đời hương phấn, vai Lê Trường An trong vở Tuyệt tình ca, vai Tần nương trong vở Tần Nương Thất, vai Lý Chiêu Hoàng trong vở Lý Chiêu Hoàng, vai An Tư trong vở Thượng hoàng Trần Nhân Tông, vai Kiều Nguyệt Nga trong vở Lục Vân Tiên, vai bà Xinh trong vở Nguyệt Khuyết, vai bà
Hạnh trong vở Tóc mai sợi vắn …
Nguồn trích dẫn: Tác giả Huỳnh Ái Tông