Đỗ Quyên
Nữ nghệ sĩ Đỗ Quyên sanh vào thập niên 1950, tại Sàigòn. Năm 7 tuổi được thân phụ là nghệ nhân Xuân Lạc dạy ca theo nhịp đàn. Năm 1966, chị thi đậu Trường Quốc Gia Âm nhạc kịch nghệ Sài Gòn cùng khóa với Tài Lương là chị của nghệ sĩ Tài Linh. Năm 1970, chị về làm đào chánh đoàn cải lương Thái Dương của bà bầu Chắc. Ngoài sở trường đào thương, Đỗ Quyên còn nổi tiếng với các vai đào võ, giả trai và đào lẳng độc. Vai diễn ấn tượng của chị là Triệu Thị Trinh vở Nhụy Kiều tướng quân, vai Bùi Thị Xuân vở Nữ tướng cờ đào, vai An Lộc Sơn vở Tây Thi, vai Giáng Hương vở Sân khấu về khuya...
Năm 1971, Đỗ Quyên đậu tốt nghiệp trường Quốc Gia Âm Nhạc Saigon, phân khoa cải lương. Đỗ Quyên là nữ diễn viên đẹp, giọng ca khỏe khoắn, là học sinh xuất sắc được các giáo sư Phùng Há, Năm Châu trực tiếp truyền nghề. Cô đã diễn xuất sắc vai An Lộc Sơn, nhân dịp kỷ niệm sinh nhật 98 tuổi của nữ nghệ sĩ tiền phong Phùng Há khiến cho Bà rất hài lòng người học trò thân yêu này của bà.
Nữ nghệ sĩ Đỗ Quyên đã thủ diễn các vai đào chánh trong các vở tuồng Chén Trà của Quỷ, Nắm Cơm Chan Máu, Người Dừng Chân Đêm Mưa, Luống Cày Rướm Máu của Ban Cải Lương Phụng Hảo trên đài Truyền Hình Saigon trước năm 1975.
Hai nghệ sĩ Đỗ Quyên và Hoài Thanh là cặp diễn viên chánh của Ban Phụng Hảo Đài Truyền Hình Saigon, thường đóng tuồng cặp chung, yêu nhau nhưng gia đình của cô Đỗ Quyên phản đối cuộc hôn nhơn nầy vì lúc đó nghệ sĩ Hoài Thanh có vợ là nữ nghệ sĩ Kiều Lan, em gái của nữ nghệ sĩ Kiều Hoa.
Sau đó, nữ nghệ sĩ Đỗ Quyên kết hôn với nghệ sĩ Linh Vương, một kép ca đẹp trai, có giọng trầm ấm và lối ca dài hơi mà anh học theo kỷ thuật ca của nghệ sĩ Minh Cảnh. Linh Vương và Đỗ Quyên có một đứa con gái đầu lòng.
Nhiều năm sau năm 1975, Hoài Thanh và nữ nghệ sĩ Kiều Lan chia tay nhau., nghệ sĩ Linh Vương và Đỗ Quyên cũng không còn chung sống với nhau.
Đến năm 1984, Hoài Thanh hát cho đoàn Phước Chung, anh gặp lại nữ nghệ sĩ Đỗ Quyên cũng là diễn viên đoàn Phước Chung. Hai người tình cũ gặp lại nhau, tình yêu ngày nào của Hoài Thanh và Đỗ Quyên như ngọn lửa âm ỉ gặp cơ hội tốt, bùng cháy lên mãnh liệt. Hoài Thanh và Đỗ Quyên chánh thức chung sống với nhau. Năm 1986, Đỗ Quyên sanh con trai đặt tên là Hoài Anh Kiệt.
Nữ nghệ sĩ Đỗ Quyên chuyên thủ những vai đào võ, được chân truyền của sư phụ Phùng Há nên Đỗ Quyên diễn xuất sắc những vai kép đẹp trong các tuồng Tàu như vai Lữ Bố, vai An Lộc Sơn.
Năm 1989, nghệ sĩ Đỗ Quyên học khóa Đạo Diễn ở trường nghệ thuật sân khấu 2, tốt nghiệp năm 1992, cô được giữ lại làm giảng viên của Trường.
Từ thập niên 90 trở về sau này, sân khấu cải lương mất dần khán giả, các đoàn hát như đoàn Saigon 1, Saigon 2, Saigon 3, Hương Mùa Thu, Thanh Nga, Minh Tơ, Huỳnh Long, Kim Cương phải tạm ngưng hoạt động hoặc giải tán, nghệ sĩ không có đoàn hát và cũng không còn rạp hát để hát ngoại trừ rạp Hưng Đạo và các đoàn hát do nhà nước quản lý như các đoàn hát Trần Hữu Trang, nhiều nghệ sĩ thất nghiệp, chuyển nghề. Các nghệ sĩ tài danh được các chủ quán ca nhạc mướn về lo chương trình ca cổ nhạc trong quán. Có người đi vay vốn tự đứng ra làm chủ. Người ta được biết có các quán ca nhạc của nghệ sĩ Dương Thanh, quán ca nhạc của hai vợ chồng Thanh Tú – Trang Bích Liểu, quán của nữ nghệ sĩ Út Bạch Lan, của nữ nghệ sĩ Bảo Ngọc, của Văn Hường, của Minh Cảnh, của Kiều Hoa, của đôi vợ chồng Hoài Thanh - Đỗ Quyên… và còn nhiều nữa…
Vì Đỗ Quyên từng làm giảng viên dạy các nghệ sĩ trẻ trong trường nghệ thuật sân khấu 2 cô Đỗ Quyên tập hợp các học trò của cô, tổ chức thành Câu Lạc Bộ Cải Lương Hoài Thanh - Đỗ Quyên, ca hát hàng đêm trong quán ca nhạc Bông Lúa.
Cô muốn tạo ra một sân khấu nhỏ để làm chổ cho các học trò của cô có nhiều dịp hát để kiếm sống và để trao dồi nghệ thuật phòng khi được đi hát trên một sân khấu đàng hoàng thì các nghệ sĩ trẻ đó sẽ có dịp tạo ra những vai diễn xuất sắc.
Trong số những nghệ sĩ trẻ được hai nghệ sĩ Hoài Thanh và Đỗ
Quyên giúp có các nghệ sĩ Thy Trang, Thy Phương, Thy Nhung, Lê Tứ. Hai nghệ sĩ Hoài Thanh và Đổ Quyên bỏ nhiều công sức dạy thêm về ca diễn cho họ, giúp cho họ đoạt được huy chương giải Trần Hữu Trang hay các giải Hội diễn sân khấu chuyên nghiệp.
Về gia đình thì Hoài Thanh Đỗ Quyên có cô con gái lớn du học và lập gia đình ở nước Úc. Con trai thứ Hoài Anh Kiệt cũng được cho du học ở Úc, đã tốt nghiệp rồi về nước nối nghiệp cha mẹ. Hiện nay thì Hoài Thanh và Đỗ Quyên được con bảo lãnh, định cư ở nước Úc.
Nguồn trích dẫn: Tác giả Huỳnh Ái Tông
