Kim Hoàng - Phạm Kim Hoàng (1932-2017)
Nghệ sĩ Kim Hoàng tên thật Phạm Kim Hoàng, sinh năm 1932 tại Sàigòn. Sinh trưởng trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật, nên từ thuở nhỏ, Phạm Kim Hoàng đã sớm hòa mình vào đời sống nghệ thuật. Cô bắt đầu ca diễn trên sân khấu khi mới tròn 7 tuổi.
Sau khi cha mẹ mất sớm, cô được nữ nghệ sĩ sân khấu tài danh Năm Phỉ nhận làm con nuôi, và dưới sự dìu dắt của người mẹ nuôi nổi tiếng, tài năng của cô ngày càng bộc lộ với những vai diễn đầy ấn tượng ở tuổi 15: Vai My Ê trong tuồng My Ê Vương Phi, vai Linh Sương trong Hai bông hoa rừng, vai Giai Nhân trong Giai nhân và Loạn tướng, vai Tô Thị trong Tô Thị vọng phu,…
Vào giữa thập niên 1950, cùng với Kim Lan, Kim Hoàng được xem là Hoa khôi cải lương với sắc đẹp “nghiêng nước nghiêng thành” và giọng ca ngọt ngào, cho tới khi gặp nghệ sĩ Như Mai, lúc đó là một vận động viên, vô địch bóng bàn nữ tới chơi trong đoàn hát.
Từ đó Kim Hoàng cùng nghệ sĩ Như Mai kết thành đôi bạn thân, cùng nhau lập gánh hát Kim Hoàng - Như Mai vang danh trong giới cải lương vào thập niên 1950. Với tài quản lý, kinh doanh giỏi, nghệ sĩ Như Mai đã chắp cánh cho nghệ sĩ Kim Hoàng tỏa hương sắc trên sân khấu cải lương. Cặp đôi Kim Hoàng - Như Mai từng thành công với vở cải lương Quán gấm đầu làng của soạn giả Hà Triều - Hoa Phượng với phần ca, diễn, ngâm thơ, tạo một nét sáng đẹp trẻ trung và lối diễn xuất khiến nhiều khán giả say mê.
Từ năm 1956, Kim Hoàng liên tục có những chuyến xuất ngoại để mang nghệ thuật cải lương cùng giọng ca mượt mà, truyền cảm đi giới thiệu với bạn bè quốc tế ở Pháp, Philippines, Nhật Bản, Hong Kong, Malaysia, Lào… Giọng hát của cô đã vang vọng trên Đài truyền hình Nippon Television Tokyo và đài phát thanh Hong Kong – điều rất hiếm có đối với một nghệ sĩ Việt Nam thời bấy giờ.
Năm 1958, Kim Hoàng bắt đầu “lấn sân” sang lĩnh vực điện ảnh, với các vai diễn khá thành công trong các phim Phật Thích Ca đắc đạo và Tam Tạng xuất gia.
Trong hoạt động sân khấu cải lương có nhiều đoàn hát do nghệ sĩ làm bầu, đã lấy tên hoặc nghệ danh của mình đặt tên bảng hiệu như Năm Phỉ, Mộng Vân, Kim Chung, Thúy Nga... Ðồng thời cũng có những trường hợp hai nghệ sĩ là vợ chồng cùng đứng chung bảng hiệu như Văn Chung - Thanh Hương, Út Bạch Lan - Thành Ðược, Thanh Hương - Hùng Minh. Trường hợp 2 người nam đứng chung có Việt Hùng - Minh Chí, Tấn Tài - Hữu Phước, hoặc Tấn Tài - Thành Ðược. Còn trường hợp hai nữ nghệ sĩ đứng chung bảng hiệu thì người ta thấy có Kim Chưởng - Thanh Hương, Hoài Dung - Hoài Mỹ... có cặp Kim Hoàng, Như Mai là lâu bền, hợp tác nghệ thuật và sống chung hơn nửa thế kỷ, chẳng cô nào có chồng. Đến năm 1959 hai người thành lập gánh hát lấy bảng hiệu là Kim Hoàng - Như Mai, và rồi cũng rã gánh vào năm 1960, không phải lủng củng nội bộ như hầu hết những đoàn khác, mà vì không có nhiều khán giả.
Ca hát là cái nghề phù du! Trong giới hầu hết nam nữ nghệ sĩ đều biết như vậy, cho nên lúc tên tuổi họ đang lên, kiếm tiền được nhiều thì một số nghệ sĩ lo đến hậu vận, vội vã mua sắm tài sản, hoặc mở ra cơ sở làm ăn khác, để trông cậy vào lúc hết thời.
Các nghệ sĩ biết lo xa, đã tậu được tài sản, người ta thấy có Thanh Hải, Hùng Cường, Kim Cương, Phương Ánh, Mộng Tuyền, Ba Vân, Phùng Há, Bảy Cao nhưng được coi như giàu nhứt là hai chị em Kim Hoàng, Như Mai.
Kim Hoàng, Như Mai làm ăn nhiều phía, nào là có ban hát trên đài phát thanh, đài truyền hình. Có mấy chiếc xe lô loại Huê Kỳ đậu túc trực ở đường Nguyễn Huệ đưa rước người ngoại quốc, và mấy chiếc xe cam nhông nết đưa học sinh các trường.
Cái đặc biệt là Kim Hoàng từ ngày sống chung với Như Mai, được cô này hướng dẫn xuất ngoại đi du lịch nhiều nước. Ði Lào, Pháp, Hồng Kông.
Năm 1964 đi Nhựt trình diễn văn nghệ tại Thế Vận Hội Ðông Kinh và ca hát trên đài vô tuyến truyền hình Nhựt Bổn. Ngoài ra Kim Hoàng còn học múa cổ truyền phù tang, và khi về nước trình diễn vũ điệu Sareodori đạt huy chương vàng tại đại hội ca vũ nhạc kịch tổ chức tại rạp Quốc Thanh.
Lúc có hòa đàm Ba Lê, đoàn Thanh Minh Thanh Nga sang Pháp, Kim Hoàng, Như Mai cũng tháp tùng cho vui chớ chẳng có vai trò gì. Tóm lại về nghệ sĩ xuất ngoại thì có lẽ Kim Hoàng, Như Mai đứng hàng đầu.
Bộ đôi Kim Hoàng, Như Mai nổi tiếng ở sân khấu cải lương trước 1975 và ngoài đời họ là đôi nghệ sĩ gắn kết nhau suốt mấy mươi năm. Sau 1975, Khi không còn hoạt động sân khấu, Kim Hoàng, Như Mai là thành viên Hội Ái Hữu nghệ sĩ rất tích cực vận động bạn bè, đồng nghiệp làm việc thiện giúp đỡ cho nghệ sĩ nghèo.
Nghệ sĩ Như Mai sanh năm 1927, mất ngày 12 tháng 5 năm 2010, tại Sàigòn. Thọ 84 tuổi.
Sau đó, hơn nửa năm nữ nghệ sĩ Kim Hoàng bị bệnh nằm liệt và sau cùng trở nặng hơn một tuần. Dù được các bác sĩ ở Bệnh viện 115 tận tình cứu chữa, điều trị nhiều chứng bệnh liên quan đến tim mạch, phổi, nhưng nghệ sĩ tài danh Kim Hoàng đã trút hơi thở cuối cùng lúc 0 giờ ngày 25 tháng 6 năm 2017, tại nhà riêng ở Sàigòn, hưởng thọ 86 tuổi.
Nguồn trích dẫn: Tác giả Huỳnh Ái Tông