Nghệ danh: Năm Nghĩa
Tên khai sinh: Lư Hòa Nghĩa 
Giới tính: Nam
Ngày sinh: 1911
Nơi sinh: Xóm Mới, tỉnh Bạc Liêu

Ngày mất: 1959 
Nơi mất: Sài Gòn

Nghề nghiệp: Diễn viên sân khấu

Tiểu sử:
Nghệ sĩ Năm Nghĩa sinh năm 1917 tại Bạc Liêu, từ nhỏ đã thể hiện khả năng ca hát thiên bẩm. Dưới sự hướng dẫn của các nhạc sư như Sáu Lầu (tức Cao Văn Lầu, tác giả bài Dạ Cổ Hoài Lang) và nhạc sĩ Mười Khói, Năm Nghĩa sớm trở thành một danh ca nổi tiếng với kỹ thuật ca cải lương độc đáo, đặc biệt là giọng ngân ơ ơ đầy cảm xúc khi kết thúc câu. Lúc 15 tuổi, ông đã nổi danh trong giới đờn ca tài tử Bạc Liêu với phong cách sáng tạo mới lạ.

Năm 1934, Năm Nghĩa sáng tác bản vọng cổ nhịp 8 Văng Vẳng Tiếng Chuông Chùa từ nền tảng Dạ Cổ Hoài Lang, tạo ra bước tiến trong việc kéo dài bản nhạc và làm giàu thêm phần lời ca. Cách biến tấu sáng tạo của ông đã mở đường cho bản vọng cổ phát triển đến các nhịp 16, 32, và 64, làm nổi danh các danh ca sau này như Út Trà Ôn và Mỹ Châu. Cao Văn Lầu từng chia sẻ trong một lễ kỷ niệm cải lương: “Phải cảm ơn thằng Năm Nghĩa,” khẳng định Năm Nghĩa đã mang lại sức sống mới cho Dạ Cổ Hoài Lang.

Sự nghiệp của Năm Nghĩa càng nổi bật khi ông tham gia vào các đoàn cải lương lớn như Hề Lập, Phước Cương, và đặc biệt là đoàn Hậu Tấn. Ông cùng Bảy Cao tạo dựng hai đoàn hát Hậu Tấn, mỗi đoàn chuyên diễn các thể loại khác nhau – từ tuồng chiến tranh đến truyện cổ tích. Với tài năng diễn xuất và giọng ca thu hút, Năm Nghĩa đã làm rung động khán giả qua nhiều vai diễn sâu sắc, đặc biệt là vai Phạm Công trong vở Phạm Công Cúc Hoa.

Sau sự cố hỏa hoạn làm tan rã đoàn Hậu Tấn năm 1948, Năm Nghĩa lập gia đình với bà Nguyễn Thị Thơ và cùng nhau thành lập gánh Thanh Minh. Đoàn hát này quy tụ nhiều nghệ sĩ tài danh và là nơi ra mắt các nghệ sĩ nổi tiếng như Út Bạch Lan và Thanh Nga. Trong những năm cuối đời, Năm Nghĩa vẫn cống hiến hết mình cho sân khấu, nhưng căn bệnh loét bao tử đã khiến ông qua đời năm 1959 tại Sài Gòn.

Tác phẩm nổi bật:

Văng Vẳng Tiếng Chuông Chùa - bài ca vọng cổ đầu tiên với nhịp 8
Phạm Công Cúc Hoa - vai Phạm Công