Phương Hồng Thủy – Đinh Hồng Đào
Nữ nghệ sĩ Phương Hồng Thủy tên thật là Đinh Hồng Đào, sinh ngày 30 tháng 10 năm 1960, tại xã Bình Phước, tỉnh Biên Hòa, Đồng Nai, là chị lớn trong gia đình có 6 chị em.
Cha của của Phương Hồng Thủy là người quê ở xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương; Mẹ quê ở tỉnh Cần Thơ. Trong gia đình không có người theo nghề ca hát nhưng khi ở Biên Hòa, cha mẹ của cô thích xem hát, thích nghe cổ nhạc nên thường mời các ca sĩ, nhạc sĩ đến nhà đờn ca tài tử chơi. Lúc Phương Hồng Thủy còn rất trẻ, cô đã ái mộ và thích giọng ca của ca sĩ Bạch Huệ, con của danh cầm cổ nhạc Sáu Tửng.
Năm 1972, Đinh Hồng Đào học trường Quốc Gia Âm Nhạc và Kịch Nghệ Sài Gòn, khóa cải lương, cô được thầy Phùng Há đặt cho nghệ danh là Phương Hồng Thủy.
Đến tháng 4 năm 1975, trường Quốc Gia Âm Nhạc Saigon đóng cửa, các học sinh tạm ngưng học, Phương Hồng Thủy trở về quê ở Biên Hòa, đi hát cho đoàn hát cải lương của tỉnh. Sau đó cô được trở lại học khóa 1 của Trường Nghệ Thuật Sân Khấu 2.
Năm 1978, Phương Hồng Thủy thi tốt nghiệp, cô đậu thủ khoa với vai Bùi Thị Xuân trong vở Thanh Gươm và Nữ Tướng.
Sau khi ra trường, nữ nghệ sĩ Phương Hồng Thủy được đoàn cải lương Đồng Nai của tỉnh Biên Hòa mời về thủ các vai đào chánh của đoàn. Phương Hồng Thủy có một giọng ca rất là truyền cảm, diễn xuất sống thực nên Phương Hồng Thủy sớm được sự ái mộ nồng nhiệt của khán giả và của các bạn nghệ sĩ đồng diễn.
Lúc đó Phương Hồng Thủy mới được 18 tuổi, là một cô gái hồn nhiên, yêu đời, sớm thành đạt trong nghề nghiệp nên cô nhìn cuộc sống và nghệ thuật toàn màu hồng rực rỡ. Tình yêu đến với cô ngay trong đoàn hát, cô thành hôn với một nghệ sĩ đồng trang lứa. Khi biết cô đã mang thai, chồng cô ra đi một cách âm thầm với lý do là tìm việc làm và không trở về.
Phương Hồng Thủy lên thành phố tìm kiếm, hoang mang và đau khổ. Quẩn trí, cô quyên sinh, được cứu kịp thời. Tỉnh ra trong bệnh viện Chợ Rẩy, mấy tháng sau mới phục hồi trí nhớ, cô nhớ còn có mẹ già, em dại, còn có sân khấu và con thơ nên Phương Hồng Thủy hàn gắn vết thương lòng bằng cách để hết tâm tư vào sự nghiệp sân khấu và chăm sóc đứa con thơ.
Phương Hồng Thủy trở về đoàn hát Đồng Nai, tiếp tục khẳng định tài nghệ ca diễn qua các vai chánh trong các tuồng của đoàn hát. Khán giả ở các địa phương mà đoàn Đồng Nai đến diễn đều tán thưởng tài nghệ và yêu mến Phương Hồng Thủy, một cô diễn viên trẻ đẹp, dịu hiền và luôn luôn có một nụ cười khả ái trên môi.
Phương Hồng Thủy đã cộng tác với nhiều đoàn hát. Năm 1982 Phương Hồng Thủy được đoàn cải lương Tây Ninh 3 mời cộng tác. Năm 1984, Phương Hồng Thủy hát cho đoàn cải lương Hương Biển, Vũng Tàu. Nam 1985, Phương Hồng Thủy đi hát cho đoàn Tiếng Ca Sông Cữu Cà Mau. Năm 1986, Phương Hồng Thủy đi đoàn Võ Thị Sáu Đồng Nai. Năm 1988, đi đoàn Kiên Giang. Năm 1989, Phương Hồng Thủy được mời về cộng tác với Câu Lạc Bộ Cải lương Năm Châu ở Sàigòn và năm 1990, cô về hát cho đoàn cải lương 2-84.
Năm 1990, Phương Hồng Thủy đoạt huy chương vàng giải diễn viên xuất sắc trong hội diễn cải lương toàn quốc.
Năm 1991, cô đoạt huy chương vàng giải Trần Hữu Trang.
Phương Hồng Thủy đã nổi bậc qua các vai diễn như Thúy Kiều trong tuồng Ai Giết Nàng Kiều, vai Diệu trong tuồng Lá Sầu Riêng, vai Ái Nhân tuồng Lời Ru Của Biển, vai Mộng Cầm tuồng Hàn Mạc Tử, vai Hoàng hậu Thượng Dương tuồng Nguyên Phi Ỷ Lan, vai Lan tuồng Lan và Điệp, vai Hồng tuồng Thảm Kịch Tuổi Xanh, …
Đứa con gái đầu lòng sanh năm 1981 mang tên Nguyễn Thanh Hồng Vân được Phương Hồng Thủy dành cho tất cả tình thương và một sự chăm nom dạy dỗ chu đáo, cô bé Hồng Vân học giòi, có hiếu với mẹ, đã du học Úc Châu năm 1999 và hiện nay đã tốt nghiệp ngành kinh tế học và vi tính. Cô Hồng Vân yêu nghể hát của mẹ nhưng Hồng Vân sống theo nghề đã được đào luyện ở trường Đại học bên Úc, sống và làm việc tại đây.
Phương Hồng Thủy mua được một ngôi nhà xinh xắn, cô rước mẹ và các em về sống chung. Khi làm ở trung tâm băng nhạc Long An, Phương Hồng Thủy và đạo diễn Hoa Hạ là hai người bạn tâm đắc. Phương Hồng Thủy cũng ghi ơn nữ nghệ sĩ Út Bạch Lan đã nâng đỡ tinh thần cho Phương Hồng Thủy và sống trong tình cảm mẹ con, đã yêu thương và giúp cho Phương Hồng Thủy đứng lên khi cô vấp ngã trên đường đời.
Do tình yêu thương của người mẹ nuôi Út Bạch Lan và các bạn diễn khác nên khi Phương Hồng Thủy có cuộc sống ổn định, phát đạt, cô dành nhiều thì giờ và tiền bạc để biểu diễn, gây qủy giúp đở những nghệ sĩ và đồng bào nghèo yếu, neo đơn hoặc bị thiên tai, hỏa hoạn.
Phương Hồng Thủy có chồng Việt Kiều nên năm 2005, cô theo chồng định cư bên nước Hoa Kỳ. Phương Hồng Thủy cho biết là ông xã của cô rất ủng hộ vợ đi hát. Bên Hoa Kỳ, khi có show diễn phục vụ cộng đồng người Việt định cư tại Hoa Kỳ thì Phương Hồng Thủy tích cực tham gia và ông xã của cô làm tài xế đưa cô đến các điểm diễn.
Năm 2007, Phương Hồng Thủy về thăm quê hương, cô tham gia chương trình “Sắc màu thời gian”, gây qũy giúp các nghệ sĩ nghèo, bịnh hoạn và kém may mắn hơn mình.
Năm 2016, khi Út Bạch Lan mất, Phương Hồng Thủy từ Mỹ về Việt Nam thọ tang cho người mẹ nuôi.
Ngoại trừ vai Thượng Dương Hoàng Hậu, một vai đào độc mùi trong tuồng Nguyên Phi Ỷ Lan, tất cả các vai hát để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng khán giả của Phương Hồng Thủy là những vai đào thương, nhân vật có số phận bi thương, có nhiều uẩn khuất nội tâm giống như hoàn cảnh và tâm sự của chính Phương Hồng Thủy nên khi diễn thì tâm hồn và tình cảm của Phương Hồng Thủy trộn lẫn vào nhân vật, cô có một giọng ca thương cảm, nét diễn sâu lắng niềm đau nên nước mắt của nhân vật bi thương trong tuồng cũng chính là nước mắt thật của Phương Hồng Thủy.
Cô khóc bằng những dòng nước mắt thoát ra từ nội tâm sâu kín của mình, vết thương lòng khi mới bước vào đời tưởng đã được hàn gắn, tưởng đã chìm trong quên lãng với thời gian nhưng mỗi đêm khi sân khấu sáng đèn, cô sống lại với nhân vật có số phận bi thương thì dường như vết thương lòng lại vỡ oà ra.
Khi xem Phương Hồng Thủy đóng vai cô Diệu trong tuồng Lá Sầu Riêng, mô cô gái ngây thơ sớm lỡ làng duyên phận, dồn hết tình cảm cho đứa con thơ của mình, khán giả thấy rõ là Phương Hồng Thủy đang sống lại với câu chuyện bi thương của chính cô.
Nguồn trích dẫn: Tác giả Huỳnh Ái Tông
