NSND Trọng Hữu, tên thật là Đặng Trọng Hữu, sinh ngày 30 tháng 6 năm 1952 tại Phụng Hiệp, Cần Thơ. Ông là một nghệ sĩ cải lương và vọng cổ nổi tiếng của Việt Nam, người đã có gần sáu thập kỷ gắn bó với sân khấu cải lương. Được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú năm 1997 và Nghệ sĩ Nhân dân năm 2015, ông được khán giả và đồng nghiệp quý trọng không chỉ vì tài năng, mà còn bởi nhân cách và lối sống mẫu mực.

Xuất thân và đam mê ca hát

Sinh ra trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật, NSND Trọng Hữu đã sớm được nuôi dưỡng niềm đam mê cải lương từ ông nội và cha. Ông nội của Trọng Hữu là nghệ nhân đàn cò Bảy Cò Điển, bạn thân của danh cầm Văn Vĩ. Cha ông là nhạc sĩ Tư Sang, chuyên đàn guitar phím lõm. Từ nhỏ, ông đã bộc lộ niềm yêu thích cải lương, theo ông nội đi hát trong các đám tiệc và liên hoan. Đến năm 10 tuổi, Trọng Hữu đã biết ca tài tử và tập tành học đàn, gắn bó với nghệ thuật cải lương từ đó.

Những bước tiến trong sự nghiệp

Năm 16 tuổi, ông tham gia Đoàn Văn công Tây Nam Bộ và trở thành bộ đội thuộc tiểu đoàn thông tin. Sau khi đất nước thống nhất, ông tiếp tục hoạt động trong ngành sân khấu, lần lượt làm việc ở các đoàn Cải lương Tây Nam Bộ, Đoàn Cải lương Nhân dân Kiên Giang, Đoàn Văn công Thành phố Hồ Chí Minh, và Đoàn Cải lương Tây Đô.

Từ năm 1976, Trọng Hữu trở thành giọng ca quen thuộc và được yêu thích trên Đài Tiếng nói Nhân dân TP.HCM, nơi ông thường xuyên thể hiện các bài vọng cổ và diễn chung với các nghệ sĩ nổi tiếng như Lệ Thủy, Mỹ Châu, Thanh Kim Huệ, Minh Vương, Thanh Tuấn, và nhiều nghệ sĩ khác. Ông đã tham gia biểu diễn trong nhiều vở cải lương nổi tiếng và đóng góp hàng trăm bài vọng cổ, tân cổ giao duyên được phát sóng trên đài phát thanh và truyền hình.

Những vai diễn nổi bật

  • Vai chính trong các vở tuồng: Lan và Điệp (tác giả Trần Hữu Trang), Hàn Mặc Tử, Tướng cướp Bạch Hải Đường, Ân oán giang hồ, Tình yêu và tướng cướp, Trần Quốc Toản ra quân.
  • Các bài vọng cổ và tân cổ tiêu biểu: Chợ Mới (tác giả Trọng Nguyễn), Dáng đứng Bến Tre, Ga chiều, Lan và Điệp, Quán nửa khuya, Mồ em Phượng, Nhớ mẹ, Bạch Thu Hà, Chuyến tàu hoàng hôn.

Đặc biệt, vai diễn trong vở Hàn Mặc Tử đã giúp Trọng Hữu gây ấn tượng sâu sắc trong lòng khán giả. Sự truyền cảm của ông khi hóa thân vào nhân vật nhà thơ bạc mệnh này khiến soạn giả Viễn Châu nhận xét rằng, sau NSƯT Hùng Cường, Trọng Hữu đã tạo được sức hút đặc biệt với vai diễn Hàn Mặc Tử, mang đến cho khán giả nhiều cảm xúc u hoài và sâu lắng.

Phong cách ca diễn độc đáo

Giọng ca của Trọng Hữu nổi bật nhờ phong cách ca vọng cổ mộc mạc và giản dị. Khác với các nghệ sĩ cải lương nổi tiếng thường nhấn mạnh sự kéo dài, luyến láy trong từng câu hát, ông thể hiện cách vào câu một cách nhẹ nhàng, ung dung. Chất giọng của ông mang nét buồn, sâu lắng, tạo nên phong cách rất riêng biệt, để lại dấu ấn trong lòng khán giả.

Cuộc sống gia đình

Nghệ sĩ Trọng Hữu có một gia đình hạnh phúc bên cạnh người vợ Nguyễn Tuyết Mai - một y tá quân y và cũng là nghệ sĩ đồng hành cùng ông trong suốt cuộc đời. Hai người con của họ cũng theo đuổi nghệ thuật, con trai là ca sĩ Trọng Vũ và con gái là diễn viên sân khấu. Gia đình của Trọng Hữu được ngưỡng mộ vì sự gắn bó, đơn giản và êm ấm. Dù thành công trong sự nghiệp, ông luôn giữ mình tránh xa các scandal và tập trung xây dựng một tổ ấm mẫu mực.

Đóng góp và sự công nhận

Trong thời chiến, nghệ sĩ Trọng Hữu và vợ từng đóng góp cho cách mạng, và cả hai đều được tặng Huân chương Kháng chiến hạng Nhất. Tuy nhiên, ông rất ít khi nhắc đến những thành tích này, chỉ muốn khán giả nhớ đến mình qua sự cống hiến cho nghệ thuật cải lương. Suốt đời, ông không ngừng miệt mài với những lời ca tiếng hát và xem đó là niềm vui, là cách sống còn của một nghệ sĩ đích thực.

Di sản nghệ thuật và phong cách sống

Với nhiều thế hệ khán giả, Trọng Hữu không chỉ là một nghệ sĩ tài năng, mà còn là biểu tượng của một nghệ sĩ chân chính với lối sống chuẩn mực và lòng yêu nghề mãnh liệt. Soạn giả Kiên Giang - Hà Huy Hà đã từng nhận xét rằng: “Trong hoàn cảnh nào, Trọng Hữu cũng làm chủ bản thân, không để thị trường lôi kéo. Do vậy, anh đã có nhiều vai diễn hay.” Nghệ sĩ Lệ Thủy cũng từng khen ngợi giọng ca của ông là nam tính, mộc mạc, khiến người nghe cảm thấy thân thuộc và gần gũi.

Nghệ sĩ Nhân dân Trọng Hữu đã đi qua gần sáu thập kỷ sự nghiệp, đóng góp cho nền cải lương bằng chính tài năng và đạo đức nghệ thuật. Ông được yêu mến không chỉ bởi giọng ca sâu lắng mà còn bởi tấm lòng nhân hậu, lối sống chân thật và gắn bó với đồng bào, với khán giả miệt vườn. Là một nghệ sĩ cách mạng chân chính, ông không ngừng mang niềm tự hào và tình yêu quê hương, đất nước qua từng câu hát, là biểu tượng của giọng ca vọng cổ miệt vườn đầy cảm xúc, gắn kết sâu đậm với vùng đồng bằng sông Cửu Long.